binnenkort een nieuw boek uit over de vliegtuigfabriek Aviolanda in Papendrecht en Woensdrecht
Er komt binnenkort een nieuw boek uit over de vliegtuigfabriek Aviolanda in Papendrecht en Woensdrecht. Het vorige boek uit 1987 is al jaren uitverkocht en omdat er veel nieuw fotomateriaal en feiten beschikbaar zijn heeft de auteur besloten het boek opnieuw uit te brengen.Destijds is de fabriek in Woensdrecht buiten beschouwing te laten, maar in de nieuwe uitvoering is ook dit bedrijf uitgereid in de tekst en foto’s opgenomen.
Het nieuwe boek is geactualiseerd en biedt veel historisch nieuws en vooral unieke foto’s. Het gaat over Dornier Wal-vliegboten waar Aviolanda er meer dan 40 van heeft gebouwd. Deze vliegboten waren uniek in de wereld want overal werden vliegtuigen nog van staalbuis, hout en linnen gemaakt, terwijl deze bij Aviolanda al vervaardigd werden van aluminium. Zelfs Fokker kon niet tippen aan de productiewijze zoals deze in Papendrecht plaatsvond. Met deze Wal-vliegboten werden in de jaren twintig en dertig wereldreizen gemaakt naar Zuid-Amerika, Noordpool en Nederlands-Indië.
Bij Aviolanda in Papendrecht werden Curtiss P-6E jagers gebouwd die vanaf een primitieve vliegstrip werden ingevlogen. Eén van de piloten die hier kwamen demonstreren was de bekende Jimmy Doolittle die tijdens de Tweede Wereldoorlog als eerste Amerikaanse vliegenier Tokio bombardeerde.De recessie in de jaren dertig bracht ook weinig goeds voor Aviolanda. In het boek wordt de Avio-America expeditie besproken waarbij de directie het land der onbegrensde mogelijkheden bezocht om licentierechten te kopen. In deze tijd pakte Aviolanda alles aan om te overleven. Er werden vliegtuigen gebouwd voor KLM, Koolhoven en de burgeroorlog in Spanje. Toen de Tweede Wereldoorlog zich aankondigde leefde de productie weer op toen zij grote orders ontving van de Koninklijke Marine om Dornier-vliegboten te bouwen voor Indië. Dit betrof licentiebouw van de Duitse vliegtuigbouwer Dornier uit Friedrichshafen. Na zeven vliegboten hield het alweer op want Nederland werd bezet door de Duitsers. Het verhaal voor Aviolanda stopte niet want zij kreeg van de Duitse bezetter opdracht het type Dornier Do 24 door te bouwen. Dit in samenwerking met andere fabrieken zoals scheepswerf De Schelde in Vlissingen en Dordrecht. 180 vliegboten verlieten uiteindelijk de fabriek die door de Duitsers werden gebruikt als reddingsvliegboot voor de luchtmacht.
Na de bevrijding werd hard gewerkt aan de opbouw van de Nederlandse civiele en militaire luchtvaart. In het boek lezen we dat naast vliegtuigbouw ook tientallen autobussen gemaakt werden op oude chassis van legervoertuigen. Er kwam veel revisiewerk van de Marine en Luchtmacht maar er kwamen ook eigen ontwerpen van de tekentafel , zoals het doelvliegtuig AT-21. Er vonden geheime leveranties plaats van Harvards aan Israël voor de strijd om een eigen Joodse staat.Voor het invliegen van kleine vliegtuigen en helikopters kwam er een nieuwe airstrip op het Slobbengors. Aviolanda kreeg ook een belangrijk aandeel in internationale orders voor de Gloster Meteor straaljager, Hawker Hunter, Lockheed Starfighter en Canadair NF-5. In 1959 werd ook de eerder opgerichte Nederlandse Helikopter Industrie in de gelederen van Aviolanda opgenomen. Deze vervaardigde de Kolibrie helikopter maar dit werd geen succes. Wel een groot succes werd de bouw van zogenaamde Aviobruggen op luchthavens, zoals voor Schiphol.
Door de steeds groter wordende vliegtuigen die ter reparatie en inspectie aangeboden werden was een groter vliegveld in de buurt van de fabriek noodzakelijk. Op het vliegveld Woensdrecht werd een tweede bedrijf van Aviolanda gevestigd. Hier konden passagiersvliegtuigen van allerlei pluimage onder handen worden genomen. Uit deze nederzetting groeide geleidelijk een vliegtuigonderhoudbedrijf met bekendheid over de gehele wereld, waarvan de mogelijkheden nog verder vergroot werden toen eind 1967 Aviolanda in Papendrecht en Woensdrecht overgenomen werden door het Fokker concern.Aviolanda is altijd een heel bewogen fabriek geweest. In “slappe” tijden zocht zij altijd naar werk . Zo werden er naast vliegtuigen ook eiersorteermachines vervaardigd, draagvleugelboten, motorhomes, aluminium haarkammen, en nog veel meer niet gerelateerde vliegtuigproducten. Imposant waren de revisies aan grote vliegboten, waaronder de Martin Mariner en PBY Catalina. Kortom een herinnering aan stuk een geschiedenis dat niet verloren mag gaan dat op nieuw is opgetekend door schrijver Pieter van Wijngaarden.Het boek komt eind van dit jaar uit, heeft ruim 160 pagina’s en 200 bijzonder foto’s uit de Aviolanda-tijd. Bij voorinschrijving is de prijs van het boek € 19,95, later € 24,95 (excl. Verzendkosten).Voor meer informatie of voorinschrijven kunt u contact opnemen met de auteur van dit bijzondere boek:
Pieter van Wijngaarden
e-mail: elviravanwijngaarden@gmail.com
tel: 06-25033699
